مونو پمپ، یکی از انواع پمپ های جابجایی مثبت است که با نام (پمپ مارپیچی خارج از مرکز) یا (پمپ با حفره پیشرونده) نیز شناخته می شود.

این پمپ، در دهه ۱۹۳۰ به وسیله (رنه مونو) اختراع شد؛ و شامل روتور (بخش گردنده فلزی)، و مارپیچی دنده ای با گام های درشت است که دنده هایی عمیق و هسته ای باریک دارد. گام های روتور، نصف گام های استاتور است. روتور، داخل استاتور می چرخد و این چرخش، حفره هایی تشکیل می دهد که از سمت مکش به سمت رانش پمپ انتقال یافته و بدین ترتیب، مایع پمپ شونده، منتقل می گردد. نبود نشت بین مارپیچ های روتور و استاتور، باعث می شود که سیال به طور ثابت و با دبی متناسب با سرعت دورانی پمپ، جریان یابد. برای نبودن نشتی بین مراحل مختلف، باید یک حفره بسته وجود داشته باشد. این حفره بسته، به وسیله دو مقطع روتور که هر کدام با یک مقطع روی استاتور مرتبط هستند، به وجود می آید. روتور، حرکتی ترکیبی دارد؛ یعنی ابتدا دوران حول محور اصلی و سپس دوران خارج از مرکز محور اصلی حول محور استاتور، در شکل های ۲۳۶ و ۲۳۷، نمونه ای از مونو پمپ نشان داده شده است.

در ۲۰ سال اخیر، تمایل به استفاده از پمپ هایی با قطر روتور کمتر و خطوط نشت بند بلند تریه برای کاهش فرسایش و افزایش بازدهی، بیشتر شده است. بعضی از شرکت های سازنده با طراحی ویژه، روتور – استاتور، در کنار حفظ قابلیت ظرفیت فشار، با کاهش سرعت پس و پیش رفتن خروج از مرکز و افزایش طول خطوط نشت بندی که خطوط جریان را مستقیم تر می کند، به موفقیت های چشمگیری دست یافته اند. به علاوه، به دلیل کاربرد پمپ هایی با قطر روتور کمتر و خروج از مرکز کوچکتر، نیروهای محوری بر مفصل ها و یاتاقان ها نیز کاهش یافته است.

ناگفته نماند که در طراحی پمپ بلوکی نیز، گام های موثری برداشته شده، که حاصل، نتایج زیر است:

  • الف) صرفه جویی در فضاء
  • ب) کاهش تعداد اجزا و مفصل های اتصال محور به یکدیگر (برای جایگزینی یک روتور واحد با تعدادی اجزای چرخنده)
  • ج) سادگی دمونتاژ و تعمیر و نگهداری پمپ

نمونه ای از دو مدل طراحی در شکل ۲۳۸ نشان داده است.

در شکل ۲۳۸، دبی تئوریک هر دو پمپ مشابه است، زیرا کوچک تر بودن خروج از مرکز و قطر روتور، با افزایش طول گام جبران شده است. هر دو طرح در سرعت های برابری دبی تئوریک یکسانی ایجاد می کنند.

توجه: رفتار حفره در ۱۸۰ درجه چرخش روتور، در شکل ۲۳۹ نشان داده شده است. فشار لیفت روتور و استاتور، با توجه به نوع سیال پمپ شونده و سرعت چرخش روتور و به طور دقیق تر با سرعت لغزش (V) روتور، تعیین شده و با فرمول قابل محاسبه است.

سرعت بالا و پایین رفتن خروج از مرکز در پمپ های جدید با قطر زونور کمتر و پیکربندی درازتر، در مقایسه با پمپ های قدیمی و با سرعت دورانی یکسان، ۲۰% کمتر است؛ که خود موجب طول عمر بیشتر اجزای روتور و استاتور (که اصلی ترین بخش های فرسوده شونده هستند) می شود. طولانی تر بودن خطوط نشت بند، به ویژه در سرعت ها کمتر و فشارهای بالاتر، باعث بهبود بازدهی حجمی خواهد شد.

با توجه به اینکه بارهای محوری، تابع مستقیم اعمال شده بر سطح مقطع روتور هستنله طراحی سنتی به دلیل قطر بروتون یزورگیر، می تواند ۵۰% ،بار محوری بیشتر به مفاصل وارد کند.

دیدگاهتان را بنویسید